Wall Street Journal gazetesine göre ABD'li heyetin 08.01.2019 günü
yapacağı Ankara ziyaretinde masaya Sykes-Picot Anlaşması benzeri bir harita
serilecek
Peki
nedir bu Sykes-Picot anlaşması
1916 Sykes-Picot Antlaşması I. Dünya Savaşı
sırasında, 29 Nisan 1916'da Kut'ül Ammare Kuşatması sonrasında İngiliz
kuvvetlerinin Osmanlı 6. Ordusu karşısında bozguna uğramasından 17 gün sonra 16
Mayıs 1916 tarihinde İngiltere ve Fransa arasında yapılan ve Türkiye'nin Orta Doğu topraklarının
paylaşılmasını öngören gizli antlaşmadır.
1915'te Arabistan Yarımadası'nı ele geçiren
İngiltere, Türkiyeye karşı ayaklanan Mekke'li Şerif Hüseyin'i destekleyerek
Irak ve Filistin toprakları üzerinde kendisine bağımlı bir Arap devleti
kuracaktı. Mekke Şerifi Hüseyin ile Mısır'daki İngiliz Yüksek Komutanı Mc. Mahon
arasında böyle bir antlaşma gizli olarak imzalanmıştır. Fransa böyle bir plana
karşı çıkıp İngiltere'ye baskı yaparak yeni bir antlaşma yapılmasını istedi.
Rusya'nın onayı ile imzalanan bu antlaşmanın içeriği aşağıda verilmiştir.
Not
1-
O dönemde İngiltere’nin yerine bu gün ABD geçmiştir.
Not
2
- Yine bu gün Fransa ve İngiltere’nin görevini ise AB üstlenmiştir
Not 3 – Anlaşmada “Arap devleti”, “Arap devletleri konfederasyonu”nun yerine bu gün “Kürt
devleti”, “Kürt devletleri konfederasyonu” kavramları geçmiştir.
Not 4 - Anlaşmayı; İngiltere’nin
Ortadoğu uzmanı Sir Mark Sykes ve
Fransız diplomat Francois Georges Picot
hazırlamışlar ve müzakereye açmışlardır. Bu nedenle anlaşma Sykes-Picot anlaşması olarak bilinir ve
anılır.
Not
5
- Anlaşmada ilk dikkati çeken, Ortadoğu haritasına baktığımızda gördüğümüz mezhep
bölgelerine göre“cetvelle çizilen düz
çizgiler”dir.
Sykes-Picot’un düz çizgileri, 20. yüzyılın
ilk yarısında İngiltere ve Fransa’ya aralarındaki anlaşmazlığın çözümünde
yardımcı oldu. Lakin Arap’ıyla,
Kürt’üyle, Türk’üyle bölge halkları yüz yıldan fazla bir süredir çizilen bu
sınırların ağır ve kanlı bedelini ödemektedirler.
Not
6
- 1917 Sosyalist devriminden sonra Rusya antlaşmadan çekilmiş ve Lenin gizli olan bu anlaşmayı dünya
kamuoyuna açıklamıştır.
Sykes-Picot
Antlaşmasının Maddeleri
1. Rusya'ya, Trabzon, Erzurum, Van ve
Bitlis ile Güneydoğu Anadolu'nun bir kısmı,
2. Fransa'ya, Doğu Akdeniz bölgesi,
Adana, Antep, Urfa, Diyarbakır, Musul ile Suriye kıyıları,
3. İngiltere'ye Hayfa ve Akka
limanları, Bağdat ile Basra ve Güney Mezopotamya verilecektir.
4. Fransa ile İngiltere'nin elde ettiği
topraklarda Arap devletleri konfederasyonu veya Fransız ve İngiliz denetiminde
tek bir Arap devleti kurulacak,
5. İskenderun serbest liman olacak,
6. Filistin'de, kutsal yerleşim yeri
olması nedeniyle bir uluslararası yönetim kurulacaktır.
Tarihi iyi bilmeyen geleceğe yön veremez
derler ya... Biz ki sadece 100 yıllık Osmanlı arşivlerini okuyup anlayamıyoruz.
Burada yeri gelmişken, arşivlerin büyük bir
kısmının içimizdeki gafiller tarafından tahrip edildiğini tarihe bir kez daha
not düşelim. Böyle olunca, bugün karşımıza çıkartılan 'Büyük Kürt Devleti projesi'nin nasıl sonuçlanacağını hangi
bilgiyle nasıl öngöreceğiz ki?
Zamanında Osmanlı Arapları ikna edememişti,
bakalım Türkiye Kürtleri ikna edebilecek mi...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder